Hoe kon Spoorloos kinderen met de verkeerde ouders herenigen?

Spoorloos kwam de afgelopen dagen veel in het nieuws. In meer dan vijf gevallen waarin ze adoptiekinderen herenigen met hun biologische familie, bleken dit de verkeerde families te zijn. Roelie Post heeft de zaak op de voet gevolgd. In het verleden onderzocht zij namens de Europese Commissie de gang van zaken in Roemeense kindertehuizen. Ze stelde vast dat er sprake was van kinderhandel. In Met het Oog op Morgen vertelde ze over de zaak.

Schandalen

Roelie Post is niet verbaasd nu de fouten van Spoorlos boven water drijven. "Het komt voor mij niet geheel onverwachts. Met de opkomst van DNA-testen konden we erop wachten dat het een keer voor zou komen dat dit soort programma's als Spoorloos fouten maken. Voor mij staat het toch wel een beetje symbool voor de adoptiewereld omdat het een vrij kritiekloos programma is wat gaat over positieve emoties bij het herenigen van geadopteerde bij hun biologische families. De echte gang van zaken die hier achter zit wordt nooit goed belicht omdat dan het sprookjesbeeld van adoptie niet meer opgaat."

Met die sprookjeswereld doelt Post ook op de manier hoe Spoorloos te werk ging. Het programma werkt namelijk in Colombia samen met de mensen die te maken hebben met de adopties zelf. "Dan bepaalt de adoptiewereld dus eigenlijk wie er gevonden wordt en wie niet, want er zijn allerlei belangen in het spel en is er geen onafhankelijkheid. Vaak worden kinderen bewust niet aan hun biologische familie gekoppeld," vertelt Post. Ze baseert dat op dat ze weet dat er vaak geld in het spel was: er werd vaak geld betaald voor een zaak. "Dat ging allemaal via een medewerker van Wereldkinderen, de adoptieorganisatie. Uiteindelijk is het dienstverband met haar opgezegd omdat er allerlei misstanden waren," vertelt Post.

Kinderhandel

"In sommige gevallen is het moeilijk mensen te herenigen omdat het verhaal niet klopt. In Roemenië kwam ik dezelfde praktijken tegen. Het probleem is dat adopties door particuliere adoptiebureaus worden uitgevoerd. Dit zijn bureaus die voor veel geld adopties beïnvloeden en kinderen krijgen via een adoptiemarkt. De Europese Commissie heeft toentertijd gezegd dat we niet kunnen toelaten dat kinderen op deze manier verkocht worden aan mensen in Europa en Amerika. Dat is helaas uiteindelijk stopgezet: de commissie heeft het beleid gestopt. Die handel heeft zich toen weer uitgebreid naar landen zoals Bulgarije, Guatemala, Ethiopië. Daar zien we nog steeds dezelfde misstanden."

Post vertelt ook dat er grote teruggangen in adoptie zijn door alle schandalen die naar boven kwamen. "Nu komt iedereen weer tot dezelfde conclusie: dat het zo niet verder kan en dat particuliere bureaus zich niet meer bezig mogen houden met de handel van kinderen. Al 60 jaar zien we dat kinderen adoptief worden gemaakt, terwijl ze familie hebben, puur voor geld. Adopteren zou alleen nodig moeten zijn voor een kind wat ouderloos is. Niet voor ouders die kinderloos zijn. Zeker als er veel geld bij betrokken is waardoor kinderen in armere landen hun familie kwijtraken," eindigt Post haar verhaal.