Retour Amsterdam-Libanon

Retour Amsterdam-Libanon
Door Martijn van Tol
10-03-2009
Nienke Nauta is een in Libanon geboren Nederlandse vrouw. Of is ze toch een in Nederland opgegroeide Libanese? Sinds haar adoptie slingert Nienke's levenspad tussen het kruidige mediterraanse bergland en de koude natte polder. In het eerste land stond haar wieg, in het tweede was ze veilig.

"Ik heb altijd al geweten dat ik geen Nederlands meisje ben. Mijn ouders zijn groot en blond en ik ben klein en donker, dus mijn ouders hebben mij van kleins af verteld dat ik uit Libanon kom". Nienke ligt er niet echt wakker van. Als klein meisje met bruine ogen en lange zwarte krullen is ze vooral druk bezig met opgroeien in de Achterhoek.
Soms, als zij met haar familie naar het journaal kijkt, dringt Libanon haar onbezorgde Nederlandse leventje binnen. "Ik zag op televisie beelden van mijn land, het was burgeroorlog, soldaten in de straat", vertelt ze. "Het was er grauw en stoffig, veel explosies, gebouwen en bruggen die instorten. Ik dacht: 'Ik kom uit Libanon, maar ik kan er niet naartoe door de oorlog, en ik weet niet wie ik daar moet opzoeken omdat er geen gegevens over mijn ouders bekend zijn.' Het voelde als een deur die stevig op slot zat."

Nieuwsgierig
Jarenlang blijft die deur gesloten. Totdat Nienke, inmiddels student in Groningen, haar 25ste verjaardag viert. "Toen vroeg een vriendin opeens aan mij: 'Vind je het niet vreemd dat elk jaar op deze dag een vrouw aan de andere kant van de wereld aan jou denkt?'" Vanaf dat moment laten haar Libanese wortels Nienke niet meer los. Ze neemt Arabische les bij een Libanese vrouw die verhalen vertelt over haar geboorteland. Na een tijdje kan Nienke haar nieuwsgierigheid niet meer bedwingen en koopt een ticket naar Libanon.

"Het was heel raar, het vliegtuig zette voet aan de grond, eindelijk was ik in Libanon. Het was alleen pikdonker. Ik moest nog een lange nacht wakker liggen voordat ik mijn geboortegrond kon zien. Ik ben toen langs alle instanties gegaan die mogelijk iets wisten van mijn Libanese ouders. Ik bezocht christelijke, islamitische en Armeense archieven maar op elk adoptiedossier dat ik opensloeg, stond een stempel: Mother Unknown"
Hulp bieden
Nienke staakt gedesillusioneerd haar zoektocht en keert terug naar Nederland, waar ze aan het werk gaat als communicatieadviseur. Maar Libanon blijft aan haar trekken. Dat blijkt in de zomer van 2006, als Israël de oorlog verklaart aan Hezbollah en bombardementen uitvoert op Libanon.

"Op dat moment laaide mijn gevoel voor Libanon weer op. Net als vroeger zag ik weer beelden van een verwoestende oorlog. Maar nu kende ik de straten waar de soldaten liepen, en de  gebouwen en bruggen die instorten. Ik had er zelf gelopen. Er woonden vrienden van mij."

Nienke besluit mensen te mobiliseren en de Libanezen te hulp te schieten. Zij richt stichting Pearl op en vertrekt na de oorlog met een groepje Nederlandse vrijwilligers naar Beiroet. Daar leggen ze contact met een groep kunstenaars, architecten en andere Libanezen die zich bekommeren over de wederopbouw van hun land.
Speelplaats
Dat contact mondt uit in een serie activiteiten, zoals studentenuitwisselingen en workshops over de toekomst van Beiroet. Maar ook concrete hulp, zoals aan het Zuid-Libanese dorpje Tayr Debba, dat zwaar getroffen is door de Israëlische bombardementen. Nienke bezoekt het dorp en vraagt de inwoners waar het meest behoefte aan is. Twee jaar later, in de herfst van 2008 opent de inmiddels hoogzwangere Nienke op feestelijke wijze de nieuwe kinderspeelplaats van Tayr Debba.

Voor het eerst sinds de geboorte van haar zoontje Augustus Nabil is Nienke terug in Beiroet.  "Augustus vindt het heerlijk om hier te zijn. Hij straalt, iedereen houdt van hem. Hij is een echte Libanees met grote donkere ogen en donker haar," vertelt Nienke. "Ik zie ons in de toekomst veel in Libanon zijn. Ik blijf met mijn stichting actief en mijn vriend Jan vindt het hier ook fijn, dus dat komt goed uit"

Waar voelt Nienke zich inmiddels het meest thuis? "Ik geniet heel erg van zowel Nederland als Libanon. ik leef in allebei. Kennelijk is het zo simpel: je hebt werk nodig, een huis en vrienden en dan heb je ergens een leven"
(Alle foto's (c) Jan Rothuizen. Met toestemming gebruikt)